Ortodonti
Çene kemikleri ile dişlerin birbirleri ile olan ilişkilerini düzenlemek için yapılan tedavilere verilen isimdir.
Sağlıklı diş ve çene yapısı için her çocuğun 7-8 yaşlarında en az bir kez ortodontiste gitmesi gerekir. Çocuklukta ortodontiste gidilmediğinde diş yapısındaki bozukluklar fark edilemez ve kalıcı şekil bozuklukları gibi ciddi olumsuzluklar yaşanabilir. Tüm anne ve babalara, çocuklarını en az bir kez ortodontiste götürmelerini önemle tavsiye ediyoruz. Süt dişlerinin kalıcı dişlerle değişmesini beklemek her zaman doğru değildir. Pek çok çocukta ortodontik sorunlar erken yaşta ortaya çıkar.
Bu konuda en ideal dönem 7-8 yaşlarıdır. Bu yaşlarda tespit edilemeyen bazı çarpıklıklar, çene yapısı artık oturmaya başladığı için çenenin sağlıklı ve güzel gelişimini etkiler. Dişlerdeki çapraşıklıklar ve dengesizlikler bu yaşlarda daha kolay tedavi edilebilir. Süt dişleri değişimini tamamlayıncaya kadar büyümenin de yüzde 95’i tamamlanacaktır. Özellikle asimetrik çene yapısı gibi zor sorunları olan çocukların bu dönemde mutlaka ortodontiste gelmesi gereklidir. 8 yaşının geçirilmesiyle tedavinin zorluğu artmaktadır.
Bazı anne babaların çocukların dişlerinin inci gibi sıralı dizilimine aldanarak çenedeki önemli sorunları fark edememektedir. Çocuklarınızın çene yapısını bu yaşlarda mutlaka bir ortodontiste gösterin. Kız çocuklarda üst çenenin önde olması ya da erkek çocuklarda alt çenenin önde olması gibi durumlar, kontrolsüz şekil bozukluklarına neden olur. Kuş yüzü görüntüsü gibi anormallikler yaşanabilir. Özellikle kız çocukları erkek çocuklara göre gelişimlerini bir yıl önce tamamlar. Bu yaşlar geçmeden bu sorunların tespit edilerek tedavi uygulanması gereklidir.
Bazı durumlarda ortodontik tedaviye erken başlanması son derece hayati olabilir. Çocuğunuzun çeneleri arasında fark varsa dişler düzgün de olsa tedavi gereklidir. Arka dişler çapraz kapanıyorsa, ön kalıcı dişler çapraz kapanıyorsa, aşırı derecede dar üst çene yapısı varsa, kalıcı dişlerin çıkmasını engelleyen süt dişleri düşmemişse, erken çekilmiş süt dişinden kaynaklanan çene daralması varsa, ortodontik tedavi şarttır.
Bazı durumlarda önleyici ortodontik tedavilere başvurmak gerekir. “Bunlar yanlış yutkunma veya ağızdan nefes alma, parmak, kalem, dil emme gibi bebeklikten gelen bazı kötü alışkanlıklar olabilir. Ortodontik bozukluklara neden olan bu tür durumlar için önleyici tedaviler uygulamak gerekir.
Çocuk ortodontisinde farklı renkli alternatifleri de bulunuyor. “Çocukların isteklerine göre renk alternatiflerinin olması işimizi kolaylaştırır. Ortodontik tedavi gören çocuk sayısının artması ile çocuklar artık tel takan bir arkadaşlarını görünce garipsemiyor.
Ortodontik tedavi her yaşta yapılabilir. Büyüme çağında yapılması gerekli olan, büyümeyi yönlendiren düzeltmeler hariç her türlü diş hareketi, ister yaşınız 12 olsun, ister 62 tel takmayı kabul etmeniz halinde mümkündür.
Çocukluğunuzdan beri çarpık dişler, dişlerinizde çapraşıklıklar mevcutsa ve gün geçtikçe artıyorsa, Diş eti probleminize bağlı olarak kemik erimesi olmuş ve düzenli olan dişleriniz birbirinden ayrılmışsa, Çekim yapılmış ve protez yapılmamış bölgelerde boşluğa doğru devrilmiş yada uzamış olan dişleriniz varsa, Üst veya alt çeneniz sizi rahatsız edecek düzeyde ilerde yada geride konumlanıyorsa, çene darlığı ve Bozuk çeneler varsa, cerrahi ve ortodonti işbirliği ile çenelerinizin ve dolayısı ile yüzünüzün daha ahenkli hale getirilmesi durumlarında yapılabilir.
Ortodontik tedavi hareketli veya sabit ortodontik tedavi olarak ikiye ayrılır. Hareketli tedavide ağız içine hastanın takıp çıkardığı aperey denen protezler yapılır. Genellikle basit çapraşıklıkların düzeltilmesinde kullanılırlar. Sabit ortodontik tedavide ise dişler üzerine sabit, hastanın çıkaramayacağı braket adı verilen metaller yapıştırılır. Bu metaller özel teller ile birbirlerine birleştirilir. Bu sayede dişler hareket ettirilerek çapraşıklıklar düzeltilir.
Şeffaf plak ortodontik tedavisinde hastalara şeffaf plaklar yapılır. Dişlerdeki çapraşıklığın şiddetine göre farklı sayıda yapılan bu plaklar hastalar tarafından 2-3 haftada bir değiştirilerek takılır. Estetik görünümlü bu plaklarla basit bozukluklar başarı ile düzeltilir.
Hastalara yerleştirilen ve Braket adı verilen metaller lingual ortodontik tedavide dişlerin dil tarafına yapıştırılır. Bu sayede hastaların dişlerinin ön yüzünde bir şey gözükmez. Estetik olmalarına karşın pahalı ve daha uzun tedavi süresi gerektirir.
Diş dizisindeki çapraşıklıkların düzeltilmesi ile dişler daha kolay temizlenir, çürük oluşma riski ciddi oranda azalır.
Diş dizisindeki çapraşıklıklar diş ipi kullanımını güçleştirmekte ve diş fırçasının etkinliğini azaltmakta böylece dişeti hastalığına yatkınlık olmaktadır. Dolayısı ile çapraşıklığın giderilmesi ile diş eti hastalıklarına yatkınlık ortadan kalkar. Kişinin etkin şekilde ısırıp çiğneme ve konuşmasına yardımcı olmaktadır. Bazı durumlarda daha estetik ve sağlıklı protez uygulamaları için proteze hazırlık amacı ile ortodontik tedaviden yararlanılmaktadır. Diş eksikliği durumlarında eksik diş boşlukları ortodontik tedavi ile kapatılabilmekte ya da eksik diş boşluğu kapatılamıyorsa implant tedavisi için bölgede uygun miktarda yer açılabilmektedir. Farklı fonksiyonel sorunların gelişimi engellemektedir (Eklem şikayetleri vb.) Dişler hem fonksiyon hem görünüm olarak daha iyi konuma gelirler ve daha estetik görünürler.
Dişlerin Düzgün Sıralanması Ve Çene İlişkilerinin Düzeltilmesi İçin Uygulanan Tedavi Yöntemleri;
• Metal braketler ile sabit tedavi,
• Seramik braketler ile sabit tedavi,
• Lingual (dişlerin arka yüzlerinden uygulanan) tedavi,
• Şeffaf plaklar (Invisalign) ile uygulanan tedavi,
• Hareketli tedavi,
• Acceledent ile % 4 hızlı tedavi,
• PRP; kök hücre uygulaması
Ortodonti alanında bir diğer yenilik de son dönemde popüler olan trombozitten zengin plazma (PRP) ile kombine yapılan ortodontik tedavi. Bu yolla kırmızı kan hücrelerinden ayrıştırılan sıvı, yine çeşitli amaçlarla kendi dokumuza enjekte ediliyor.
İmplant operasyonlarında, kemik iyileşmesini hızlandırmak için, kemik kaybı olan hastalarda yaklaşık 1 yıldır kullanılan yöntem artık ortodontik tedavi hastalarında, diş hareketini hızlandırmak ve kemik hacmini korumak amacıyla kullanılıyor.